'Er werd mij verteld over Lucia de B.' van Metta de Noo is een hoofdstuk van haar leven. Voor zichzelf een stroom van frustraties, teleurstellingen en verdriet met slechts enkele momenten van triomf. Maar voor de terugblikkende buitenstaander ligt dat anders. Die ziet een reeks jaren, waarin zij torenhoog uitsteeg boven haar tijdgenoten; het onmogelijke presteerde. Metta’s boek is een autobiografisch verslag, geen ontrafeling van de rechtszaak, die door de media 'de grootste blunder in de Nederlandse rechtspleging ooit' is genoemd. Zij vertelt ons de gebeurtenissen, haar gevoelens, de liefde en steun van haar man, haar moeder, haar broers. We lezen over de strijd, de weerstand, het drama in de familie naast dat in de gevangenis en haar vlagen van twijfel.

Lucia zelf heeft in haar aangrijpende 'Levenslang en TBS' verteld over haar arrestatie, het proces en de eerste afschuwelijke jaren van haar opsluiting. Ton Derksen heeft samen met zijn zus, Metta, al enkele jaren geleden de hele rechtszaak minutieus gefileerd en er geen spaan van heel gelaten in hun boek 'Lucia de B; Reconstructie van een gerechtelijke dwaling'. (Om tactische redenen, die verband hielden met de rechtszaak, is alleen Ton vermeld als auteur.) Metta vertelt nu in haar boek, hoe de zaak hun familie binnensloop en er bezit van nam. Ze kende voordien geen Lucia. Ze vertrouwde de Nederlandse rechtsgang. Ze leefde en werkte ver van het Haagse in een rustige Hof van Twente als arts in een inrichting voor geestelijke gezondheidszorg (NAH binnen de GGZ).
Uitgerekend de vrouw van haar lievelingsbroer is een stuwende kracht in Lucia's vervolging. Zij is chef de clinique in het ziekenhuis, waar Lucia verpleegde. Het bijeenbrengen van het materiaal voor de aanklacht valt haar zwaar. Zo raakt Metta geïnteresseerd. Zij ziet enkele medische ongerijmdheden en stelt kritische vragen. Dat valt in slechte aarde. Ze wil haar broer en schoonzus graag overtuigen en ze graaft dieper. Telkens begint ze er weer over. Geleidelijk verschuift het tableau van de al of niet juiste doodsoorzaak van enkele patiëntjes naar de mogelijke veroordeling van een onschuldige tot seriemoordenares. Tegelijkertijd groeit de weerstand in de familie. Besef je, dat je met je gedoe ons zwart maakt? Metta's man houdt zijn rug recht en steunt, niet alleen met lieve woordjes, maar ook met kritische vragen. Die dwingen haar voor zichzelf goed na te gaan, of ze zich niet net als die rechters laat leiden door een vooroordeel, maar dan in tegengestelde zin? Metta's beide andere broers verdiepen zich in de zaak, die de familie verdeelt. Ze zoeken elders steun voor hun bedenkingen en vermoedens. Metta vooral in de medische wereld. Maar ze vangt keer op keer bot. Contacten lopen stuk op de collegiale zwijgzaamheid van het medisch bolwerk. De media en daarmee het grote publiek zijn, op een sporadische uitzondering na, de tegenpartij. Enkele zonderlingen tegen de massa. Metta is wars van superlatieven. Telkens weer is er de verdrietige verwondering over het onbegrip en de onwil om zich te verdiepen in een zaak van een onschuldig veroordeelde. De buitenwereld krijgt geen vat. Veel belangrijker is voor haar de positiekeuze van haar oude moeder, die het liefst al haar kinderen bijeen in haar armen wil houden, maar die gedwongen wordt tot een keus. Een nieuw drama. De oude dame is de eerste 'rechter', die ten koste van veel persoonlijk leed, de partij van Lucia kiest.

In een later stadium leert Metta Lucia kennen. Die wil graag weten, wie die vreemde dokter is, die zich zo voor haar inzet. Verschillende werelden ontmoeten elkaar. Na verloop van tijd ontstaat een nauwe band, maar daarmee ook het gedeelde leed om het gevangenis regime, de weerstand in de rechterlijke macht, de media, de politiek en daarmee de uitzichtloosheid van een levenslang gestrafte.
Gelukkig voor hen en gelukkig voor de rechtsgang in het land, groeit intussen langzaam maar gestadig de verontwaardiging. Deels door hun toedoen, deels doordat een schrijver als Maarten 't Hart de trom roert en diverse wetenschapsmensen zich met de fouten in de bewijsvoering gaan bezighouden. Meest mensen, die zich vroeger nooit met rechtszaken inlieten. Ook zij ontdekken net als Metta de ene na de andere misser. Uiteindelijk kan de magistratuur er niet meer omheen. De herziening is een feit en het gelukkige resultaat is bekend : Lucia is niet alleen onschuldig, nee, er waren zelfs geen moorden!

Metta's verhaal is goed geschreven, soms chaotisch, soms systematisch, hier en daar met humor - er gebeuren te vaak absurde dingen - dan weer erg ontroerend. Vals pathos ontbreekt. En dat terwijl het in werkelijkheid een heroïsche geschiedenis is van een kleine, scherpzinnige plattelandsdokter, die met twee broers een strijd aangaat met een hele samenleving, vaststaande geloven, medische usance, autoriteit, status en onverschilligheid. En dat alles alleen om recht te doen aan een onbekende, die onschuldig gevangen zit. Het is de zaak Dreyfus in de Lage landen.

Kees le Pair

Metta (L) & Lucia (R) na de definitieve
onschuldigverklaring "er waren geen moorden".