Donner, beperkingen van een goed jurist.

De geschiedenis van de natuurwetenschap is vol wetmatigheden, die later ondeugdelijk bleken. Er kwam dan iets nieuws, dat het oude omvatte. In een uitgesproken socio-wetenschap als de juridische, gebeurt hetzelfde.

Het recht is een stelsel van afspraken tussen groepen in de samenleving. Minister Donner kent ze beter dan ik. Een tijdje terug, toen er op Schiphol aan zijn zorg toevertrouwde mensen verbrandden, meende hij, dat er niets was misgegaan. Alle regels en voorschriften waren nageleefd. Voor iemand die wetten en regels bewaakt, is dat een vergeeflijke uitspraak. (Aange­no­men, dat die regels ook inderdaad werden nageleefd.) Hij had bij eerdere ongeluk­ken ook al eens zoiets gezegd. Mr. Donner handhaaft bestaande regels; zelfs nieuwe, als die netjes binnen de regelcontext worden gewijzigd.

Omdat in de grondwet staat, dat je die met tweederde meerderheid en wat procedurele voorzor­gen kunt veranderen, zal hij ook de nieuwe handhaven. Op zo’n Minister is binnen juridisch kader niets aan te merken. Stel je voor, dat hij zou hebben gezegd: “Als meer dan tweederde van de Nederlanders de Sharia wil invoeren, doen we het toch niet!”

Hier verliezen echter wet en grondwet hun geldigheid. Het overstijgt het juridische domein. De constitutie kan worden aangepast. Tweemaal stemmen, tweederde van de Staten Generaal en het is gepiept. Maar… Als echte vrijheden in het geding komen, gelden zulke afspraken niet. Ik, en met mij vele anderen, zullen zich niet in een met tweederde meerderheid goedgekeurde grondwet schikken, als die ons muilkorft. Wij laten onze vrijheden niet wegnemen. Wij willen niet dat wetenschappelijke onderzoeksresultaten worden verdonkere­maand en dat men afwijkend (!) geloof verbiedt. Daarin schikken wij ons niet, net zo min, als onze voorouders, toen een geëerde Spaanse koning het probeerde. Dat is een realiteit, die wetten passeert. In zo’n toestand stèmt een samenleving niet, dan vècht ze. Ik vermoed, dat aardige, verstandige moslems, als het zover komt, net als de katholieken destijds, met ons voor de vrijheid zullen vechten. Na afloop mag Mr. Donner dan weer helpen wetten te maken.

Nieuwegein, 2006 09 15.