WEGEN EN ASFALT ZIJN LELIJK VANDAAR EEN BETUWE- EN EEN HOGESNELHEIDSLIJN

In 'De toekomst achter ons' ben ik al eens van leer getrokken tegen de manier van omgaan met mobiliteit en transport. Ik ga dat niet nog eens overdoen. Wat daar is geschreven, geldt nog steeds. Het beleid stoelt niet op de resultaten van grondige studie, maar op verkeerd sentiment.
Ik kom er nu toch even op terug door een discussie in de auto op de weg van Utrecht naar Den Haag. Iemand naast mij brak een lans voor het railtransport. Men moest niet het hele land asfalteren. Ik had de gegevens die ik in het boek gebruikte in mijn hoofd en veegde de vloer aan met het geneuzel. Ik denk niet, dat ik overtuigde - wat zijn feiten immers, als je een ideaal hebt? - maar mijn opponent gooide het wel over een andere boeg. "Wegen waren lelijk en een spoorlijn had charme". Tja, wat zeg je daar op?

Wij naderden Zoetermeer. Vlak voor die plek koers je op de A12 af op een soort Chinese muur. Hij strekt zich links en rechts uit zover het oog reikt. Wat er achter ligt is onzichtbaar. Het oog ontwaart slechts een grijze dijk waarop een reeks palen prijkt met draden ertussen. Het is de hoge snelheidslijn die de OV-massa's een kwartier vlugger in Rotterdam of Brussel moet brengen. Ik vind het een monster dat de streek in tweeën deelt. Zelfs mijn antagonist gaf toe dat althans deze spoorlijn niet zo mooi was. Wegen zie je nauwelijks van opzij maar spoordijken verdringen de horizon.
Ineens kwam de gedachte aan de Siegfriedlijn bij mij op. Niet de oude die alleen Duitsland beschermde, maar de West Wal die de Duitsers in de oorlog als verdedigingslinie langs onze kust bouwden om ons tegen een Engelse aanval te beschermen. Het was onderdeel van de Atlantische Muur die zich via België tot Frankrijk uitstrekte. In onze buurt was er overigens weinig van te zien. Het ding lag meest verscholen in de duinen. Waarom deze daarentegen o zo zichtbare dijk die associatie opriep, begreep ik op dat moment niet. Het liet me echter niet los. Later schoot de verklaring me te binnen. De Duitse bunkerreeks werd hier eveneens naar de mythische Siegfried genoemd. En om de moed er tijdens de bezetting in te houden bedachten mensen allerlei liedjes die we stiekem zongen en die niet vlijend waren voor het Herrenrijk. Een daarvan ging over de Siegfriedlijn, waaraan volgens de tekst de was te drogen hing. Het was de rij palen met de draden ertussen bovenop het gijze monster die bij mij de gedachte deed opkomen aan die gehate, oude, parallel lopende, Duitse afweerconstructie. Alleen het wasgoed ontbrak, maar wat mij betreft kon het natte goed zo weer aan de Siegfriedlijn gehangen worden.

Een tijdje later reed ik via de A15 naar Nijmegen. Over grote afstand heb je dan links de Betuwelijn, die effectief het zicht op al het schoons te Noorden van je verbergt. Ik ben toen in mijn eentje in de auto hard gaan lachen. Weer zo'n eindeloos stuk weggegooid geld, troetelkind van de rail-lovers, om het land mooi te maken met de charme van het spoor!

Nieuwegein,
2013 09 23.