STRIPPEN ENERGIE

Inleiding

Wekelijks ontvang ik voorstellen voor veelbelovende energiesystemen. Vaak berusten die op verkeerde veronderstellingen van natuurwetten. Soms zit er een tussen die in principe de belofte kan waarmaken. Daaraan kleven dan weer andere technische bezwaren en een heel enkele keer zou het goed zijn eens een proefopstelling te bouwen om het apparaat in de praktijk te testen. Tot nu toe gaan ze alle mank aan gebrek aan een bijbehorende systeemstudie. Er is niet nagegaan welke invloed eventuele inpassing op het elektriciteitsnet uitoefent. En bijgevolg weten wij niet of zij voor het totale systeem brandstof besparen.
Deze week kwam er een voorstel dat in elk geval tot de categorie behoort 'goede kans dat het werkt'. De uitvinder(s) noemen het Strippen Energie. Men wil in autowegen strippen leggen die onder het gewicht van een auto wat inzakken en naderhand terugveren. De strippen zetten een mechaniek in werking dat stroom opwekt. En omdat langs de meeste autowegen elektrische leidingen liggen, bijvoorbeeld voor de straatverlichting, kan de zo opgewekte stroom vrijwel kosteloos aan het elektriciteitsnet worden geleverd. Aan de weg verandert weinig en het enige zichtbare is hier en daar in de berm een klein transformator en omvormer kastje minder dan manshoog.
De uitvinders maakten een prospectus en een webstek, waarin zij hun bedenksel aanprijzen. Daarin worden nog heel veel meer voordelen van het strippen uiteengezet.

Natuurkunde

De natuurkunde mag voor een deel van de mensheid een moeilijk vak zijn, maar in elk geval technici weten dat je er niet omheen kunt.
Wanneer fysici verbanden tussen natuurverschijnselen redelijk betrouwbaar in formules hebben gevat, noemen we dat een natuurwet. Er zijn ook verbanden, die zo zeker zijn - niemand heeft nog ooit kunnen aantonen dat ze niet altijd en overal gelden en hun kennis heeft zoveel goed werkende toepassingen - dat wij ze de naam 'Hoofdwet' hebben gegeven. Een zo'n hoofdwet is die van behoud van energie. (Natuurkundigen hebben het over de Hamiltoniaan, een van de constanten van de bewegingsvergelijkingen.) Energie onstaat nimmer uit niets en gaat ook niet verloren*. Je kunt de ene vorm van energie omzetten in een andere, maar dat is dan ook alles. En dat laatste kan niet eens zonder dat je een deel van de energie kwijt raakt doordat die in een vorm ontsnapt, waar je niets aan hebt. Hoewel de energie dan zelf niet verloren gaat, ben je hem als gebruiker wel kwijt.
Met die kennis gewapend het strippenproject bekijkend is het duidelijk dat de energie die de strippers ergens vandaan halen er door iets ander moet worden ingestopt. En dat andere zijn de auto's. Het project doet dus niet anders dan energie van wegverkeer afnemen en omzetten in elektrische stroom. Maar wat de een krijgt, moet de ander toeleveren.
Auto's halen i.h.a. hun energie uit fossiele brandstof, die ze met een betrekkelijk laag rendement omzetten in energie nodig om de lucht, rol- en inwendige weerstand van het voertuig te overwinnen. Wanneer we van die energie door een verend wegdek wat aftappen doen we dus niet anders dan met laag rendement fossiele brandstof omzetten in elektrische stroom. Gemiddeld doen in Nederland elektriciteitsproducenten dat met een rendement van 42%. Een auto doet het met zo'n 25%. Dus de strippers hebben meer brandstof nodig om stroom te maken dan de gewone elektriciteitsleveranciers. Hier is niets groen aan te ontdekken. Bovendien gaat die omzetting zelf ook nog met verliezen gepaard. Een Strippen Energie installatie doet niet anders dan fossiele brandstof in stroom omzetten met een lager rendement dan onze centrales. Milieuwinst levert dat niet op, integendeel. Het kost gewoon meer brandstof.
Indien iemand zijn huis gratis verlicht door stiekem een kabeltje aan te sluiten op het stroomnet van zijn buurman of op een lantaarnpaal in de straat, is het ongebruikelijk om van hem te zeggen dat hij energie neutraal leeft, omdat zijn eigen stroommeter geen verbruik registreert. Maar de strippers werken zo wel.

Idealen en economie

Noch in het prospectus noch op de webstek van de uitvinders is een poging gedaan uit te rekenen wat hun 'groene stroom' aan brandstof kost. En al helemaal niet hoeveel het de gezamenlijke automobilisten in hun portemonnaie scheelt. Die moeten gewoon de extra brandstof betalen. Autohaters en andere nieuwbakken idealisten zullen misschien aan het plukken van het autovolk niet zwaar tillen. Maar de laatsten en dat zijn er nogal wat, denken daar waarschijnlijk anders over. Het gekste is natuurlijk dat deze manier van autopesten-voor-het-goede-doel het verbruik van fossiele brandstof doet stijgen, evenals de CO₂-uitstoot. Dat lijkt niet met de idealen te stroken. Het zou voor de besparing van brandstof en vermindering van CO₂-uitstoot met behoud van ellende voor de automobilist voordeliger zijn om hem te dwingen wekelijks op een centraal verzamelpunt een litertje brandstof te komen inleveren. Die zou dan tenminste met een hoog rendement in stroom kunnen worden omgezet☺.

Rijkswaterstaat

In een tweetal recente kronieken (Verdrinken & Straatverlichting) heb ik mijn gal gespuid over het gebrek aan technisch inzicht bij Rijkswaterstaat, RWS. De gevolgen zijn heel ernstig. Het verbaast dan ook niet dat het prospectus van de energie strippers meldt dat die dienst zijn medewerking heeft toegezegd voor een praktijktest met hun apparatuur op de A28. Nu de politie misdaad mag gaan uitlokken om zo misdadigers te vangen, bevreemdt het niet dat RWS deze zakkenrollers gaat helpen. Alleen vrees ik dat de medewerking niet wordt gegeven met zo'n nobel doel.
Of het optimisme van de strippers over de RWS-medewerking gerechtvaardigd is, weet ik niet. Maar ik las wel in 'dè WEEKkrant.nl' dat het Raadslid Jos van Nieuwenhoven van de Stichtse Vecht heeft verklaard dat RWS "enthousiast" is. Dat maakt het allemaal veel ernstiger. Voor je het weet rolt de methode in het Energieakkoord en zie het er dan maar eens uit te krijgen. Van onze ervaringen met windmolens weten we dat het argument dat ze nauwelijks brandstof sparen geen indruk maakt. Zou het wel helpen als je de overheid vertelt dat de strippen beslist brandstof verbruik verhogen? Ik betwijfel het. Het kan dus altijd nog gekker.

Nieuwegein,
2013 10 23.

Noot

*)   Sinds de toevoeging van de relativiteitstheorie aan onze kennis weten we
      dat massa en energie in elkaar over kunnen gaan. De hoofdwet van behoud
      van energie is uitgebreid tot 'behoud van massa en energie'.