Brieven (NRC/H’bld 26 jul 2008)
Rechters kunnen juist geen `eigen vlees' keuren
In NRC Handelsblad van 16 juli over de nieuwe herzieningsprocedure wordt gesteld dat minister Hirsch Ballin
„op zichzelf” een juiste keuze heeft gemaakt door geen onafhankelijke herzieningscommissie in te stellen.
Immers „de rechterlijke macht bewijst iedere dag dat het eigen werk kan herzien”.
De afgelopen vier jaar heb ik in de zaak Lucia de B. van nabij mogen ervaren hoe rechters hun eigen
vlees keuren. Een reden om juist ernstige twijfel te hebben of het rechtelijke systeem wel in staat is
eigen feilen op te sporen en te corrigeren.
Vanaf juli 2004 wisten enkele mensen binnen die rechterlijke macht dat de bewijsvoering tegen Lucia
gebaseerd was op „collaborative medical story telling”. Toen de Hoge Raad het cassatieverzoek behandelde
waren de 'contrabewijzen' al publiekelijk bekend. Toch heeft de Hoge Raad zich in februari 2006 nog
expliciet uitgesproken tegen het opnieuw beoordelen van de wijze van bewijsvoering. Men wilde een einde
aan het gemor, was dat zogezegd „spuugzat”. Ruim twee jaar en een beroerte later kwam Lucia voorlopig
vrij. Dezelfde Hoge Raad gaat nu haar zaak weer bezien. Psychologisch gezien moet dat alleen al de nodige
frictie geven.
Juristen beschouwen het rechtsysteem niet als een collectief democratisch instituut maar als hun
persoonlijk goed. `Externen' die hulp bieden bij de waarheidsvinding worden a-priori gediskwalificeerd
als `partijdig'. Het OM wil `eigen' deskundigen opleiden en registreren. Daarmee houdt men de groep
select, maar dat kan ten koste gaan van de onafhankelijkheid, wetenschappelijke kennis en diversiteit.
Het is niet te danken aan het 'zelfreinigend' vermogen van het OM dat ernstige dwalingen boven tafel
zijn gekomen. Het zijn `die externen' die óndanks alle tegenwerkingvanuit het systeem de juridische
ogen een beetje hebben geopend. Bij het binnenskamers houden van een herzieningsprocedure kunnen die
ogen weer te gemakkelijk gesloten worden.
Metta de Noo
Arts en klokkenluider in de zaak Lucia de B., Diepenheim