ENERGIE EN KLIMAAT
&
De Nederlandse natuurkundigen.
IV

Samenvatting

Reactie op het standpunt van het Bestuur van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging over energie en klimaat. Het bestuur roept ieder die het horen wil op het klimaatpanel IPCC vertrouwen te schenken en (liefst verscherpte) klimaatmaatregen te steunen. Wij vinden dat dit het aanzien van de natuurkunde schaadt. Onze zienswijze deelt het NNV-Bestuur niet, zo blijkt uit het antwoord van de voorzitter.

Natuurkunde bij handopsteken
(Dit stuk verscheen eerder op Climategate.)

De Nederlandse Natuurkundige Vereniging (NNV) doet het weer. Het bestuur is al jaren bezig het klimaatalarmisme als officieel verenigingsstandpunt te bevorderen, maar tot dusver met niet veel succes. Eenzijdige gemanipuleerde symposia met voor het doel geselecteerde sprekers, het zo veel mogelijk doodzwijgen van onwelgevallige wetenschappelijke standpunten, en een adviescommissie die een geheim advies uitbracht, het heeft tot dusver allemaal niet mogen baten. Nu heeft het NNV-bestuur gekozen voor een nieuwe strategie.
Onlangs verscheen er op de NNV website een notitie vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de NNV, op 27.09.2017 onder de titel NNV-bestuursstandpunt over de samenhang tussen klimaatverandering en energiegebruik. Volgens het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde (NTvN) van november 2017 is deze notitie tot stand gekomen “na symposia en het raadplegen van deskundigen”.
Het Algemeen Bestuur bestaat uit 14 leden. Voor zover wij weten geen van allen met een reputatie van klimaatonderzoeker of klimaatgeleerde. Het bestuur bestaat zelfs deels uit leden die geen natuurkundig onderzoek doen. Het is een gezelschap met op zijn best enkele serieuze klimaatamateurs, die zich evenals wij moeite geven uit het onderzoek van anderen verantwoorde conclusies te trekken. De namen van de deskundigen die men zegt geraadpleegd te hebben blijven bovendien onder een deken van geheimzinnigheid verborgen. Kennelijk is over de genoemde notitie bij handopsteken gestemd, en was men misschien wel unaniem voor. Over een betekenisloze anti-wetenschappelijke exercitie gesproken. Over de curieuze inhoud van de notitie valt op gedetailleerde wetenschappelijke gronden veel te zeggen, maar dat zal in een andere bijdrage gebeuren. In deze column gaat het over de pretenties die het NNV-bestuur zich door de gekozen handelwijze aanmeet.

Hoe werkt normaal gesproken natuurwetenschap, en in het bijzonder de natuurkunde? Eén of meer fysici hebben een idee, schrijven een wetenschappelijk artikel en sturen dat naar een wetenschappelijk tijdschrift. Dat artikel wordt in een 'peer review' systeem beoordeeld, en na positieve beoordeling gepubliceerd. Natuurkundigen die met nieuwe stellingen komen, dienen die stellingen te onderbouwen met wetenschappelijk geaccepteerde middelen. Kritische collega's kunnen de auteurs aanspreken op hun ideeën en aangeven waar de voorstellen naar hun mening lacunes of fouten vertonen. Critici hoeven dus niet de voorgestelde theorie te herformuleren of te herschrijven, het leveren van steekhoudende kritiek is voldoende. Op die beproefde wijze werkt de natuurkunde, en daarom is de natuurkunde ook al honderden jaren de basis van verlichting en vooruitgang.
Het spreekt vanzelf dat wetenschappelijk debat slechts kan plaatsvinden met auteurs die met de materie bekend zijn. Debatteren met een collectief van deels onwetenden die zich beroepen op anonieme deskundigen is een onmogelijkheid. Een dergelijke manier van doen kan niet serieus genomen worden, staat haaks op iedere natuurkundige traditie en is dus een travestie van de natuurkunde als wetenschap.

Iedereen die de werkwijze van het International Panel on Climate Change (IPCC) kent, weet dat het hier niet om een organisatie gaat die eigen onderzoek verricht. Men put uit onderzoek dat beschreven wordt in de 'gerefereede' wetenschappelijke literatuur. Met dat 'gerefereede' wordt overigens nogal eens de hand gelicht. Het panel maakt op basis van die onderzoeksresultaten een zogenaamde 'executive summary' waarover nogal eens iets te doen is. Diverse 'prime authors' hebben daarom hun medewerking gestaakt. Het ging steeds om overdrijving in de richting van klimaatalarmisme. De politieke invloed op de totstandkoming van IPCC rapporten is groot.

Het NNV-bestuur stelt zich op als een mini-IPCC, maar met een geheel eigen primitieve invulling. Het is volstrekt onduidelijk wat de eigen expertise is en wie wat weet. Men beroept zich op anonieme deskundigen die niet op hun mening kunnen worden aangesproken. Men suggereert namens een vereniging van beroepsnatuurkundigen te spreken zonder de leden geconsulteerd te hebben. Dit NNV-bestuur loopt met zijn eentonig roffelende klimaattrom wel erg ver voor de wetenschappelijke muziek uit. Wij hadden bij de bestuurders van onze beroepsvereniging wat minder politieke vooringenomenheid, wat meer wijsheid en - het moet helaas gezegd - wat meer wetenschappelijk fatsoen verwacht.

Kees de Lange
Kees le Pair
Opgestuurd 30 okt. 2017.

Geachte heren Le Pair en De Lange,

Uw afwijkende standpunt in de discussie rond klimaatverandering is ons welbekend. Zoals in onze notitie wordt benadrukt, zijn we in de wetenschap vertrouwd met afwijkende standpunten en tegenstellingen van inzicht. Uw mening en overtuiging zijn u dus gegund.
Aan de andere kant zijn er binnen het wetenschappelijk bedrijf vele mechanismen en praktijken waar knopen moeten worden doorgehakt. Waar het gaat om beoordeling van wetenschappelijke publicaties, aanstelling en bevordering van wetenschappers, of de besteding van wetenschappelijke budgetten, in alle gevallen neemt een groep van collega-wetenschappers een besluit. Die besluitvorming kan nooit gedaan worden door uitsluitend specialisten op een nauw vakgebied. We zijn gewend om, ook wanneer het onderwerpen betreft die een stukje buiten onze directe expertise liggen, een zorgvuldige weging te maken van argumenten en gegevens.
Het bestuur van de NNV vertegenwoordigt een ruime diversiteit aan expertise, en heeft diverse vertegenwoordigers met een lange en vooraanstaande positie in de wetenschap. Het heeft daarom ons inziens geen pas om het zorgvuldige proces van besluitvorming rond de notitie af te doen als “Natuurkunde bij handopsteken”. Daarbij wil ik opmerken dat u een uiterst minderheidsstandpunt vertegenwoordigt.
Het bestuur was unaniem in de vaststelling van de notitie. Uiteraard is wetenschap geen democratie, en komt het soms voor dat een eigenwijze enkeling gelijk krijgt. In de praktijk is dat in veruit de meeste gevallen van wetenschappelijke twisten niet het geval.

Uw methode en stijl van communiceren is uw eigen keus, maar deze voegt weinig toe aan een zorgvuldige discussie.

Met vriendelijke groet,

Jan van Ruitenbeek
voorzitter NNV

(Ook deze reactie plaatste Climategate eerder op zijn webstek onder het epistel van ons. Het kreeg daar bijval van een uiterste minderheid.)